Digitale toegankelijkheid; Alles wat je moet weten over

Digitale toegankelijkheid is vandaag de dag onmisbaar. Voor publieke organisaties is het al langer een wettelijke verplichting, maar ook commerciële organisaties krijgen er steeds meer mee te maken. De European Accessibility Act (EAA) verplicht vanaf 2025/2026 namelijk dat ook commerciële bedrijven hun digitale producten toegankelijk maken.

Een toegankelijke website betekent dat iedereen jouw diensten en informatie kan gebruiken ongeacht beperking, apparaat of situatie.

Op deze pagina leggen we uit:
1. Wat de regels zijn rondom digitale toegankelijkheid en welke stappen nodig zijn om te voldoen.
2. Hoe je de inhoudelijke kwaliteit van je website kunt verbeteren, zodat deze écht toegankelijk en gebruiksvriendelijk wordt.
3. Wat de European Accessibility Act betekent voor publieke én commerciële organisaties.
 

Regelgeving digitale toegankelijkheid 

Digitale toegankelijkheid kent drie lagen: de regelgeving die aangeeft wat verplicht is, de inhoudelijke verbeteringen die zorgen dat je website bruikbaar is, en de moraal waarom je dit doet namelijk dat iedereen mee moet kunnen doen. De moraal is essentieel en geeft betekenis, maar het voldoen aan regelgeving biedt ook rust en houvast: het geeft duidelijke kaders en helpt je stapsgewijs de juiste keuzes te maken.

Publieke organisaties en de Nederlandse wet

Voor (semi-)overheidsorganisaties geldt het Besluit digitale toegankelijkheid overheid. Websites en apps moeten voldoen aan de internationale richtlijn WCAG 2.1 en dit aantonen met een officiële toegankelijkheidsverklaring.
 

De vier statussen van digitale toegankelijkheid

Elke website moet uiteindelijk status A behalen. Je mag daar stapsgewijs naartoe werken:

• Status D  nog niet conform, je voldoet niet aan de wet.
• Status C  eerste stappen gezet, tijdelijke geldigheid.
• Status B  grotendeels conform, maar nog verbeterpunten.
• Status A  volledig conform WCAG 2.1.
  
  Let op: een lagere status is tijdelijk toegestaan, maar je moet wél doorontwikkelen.
   

Eerste stappen richting status C

Heb je nu status D? Dan zijn dit de eerste acties:

• Laat een WCAG 2.1-onderzoek uitvoeren door een specialist.
• Publiceer een toegankelijkheidsverklaring op je website.
• Start met het doorvoeren van de belangrijkste verbeteringen.

Investering en planning

• Onderzoek: € 2.000 – € 3.000.
• Verbeteringen website: gemiddeld 30–60 uur werk.
• PDF’s en documenten: extra uitdaging om digitaal toegankelijk aan te bieden.

Een slim stappenplan naar digitale toegelijkheid:

1. Stel de verklaring op en plan een onderzoek.
2. Pak in de tussentijd logische verbeterpunten aan.
3. Laat het onderzoek uitvoeren en verwerk de resultaten.
4. Stel een investeringsplan op en verdeel werkzaamheden over meerdere jaren.

European Accessibility Act (EAA)

De European Accessibility Act is Europese wetgeving die digitale toegankelijkheid verder doortrekt naar de marktsector. Waar in Nederland tot nu toe vooral publieke organisaties verplicht waren, geldt de EAA vanaf juni 2025 ook voor commerciële bedrijven die bepaalde digitale diensten of producten aanbieden.

De EAA zorgt voor een gelijk speelveld binnen de EU: producten en diensten die toegankelijk zijn in Nederland, moeten dat ook zijn in andere EU landen.

Wat valt onder de EAA?

De EAA geldt onder meer voor:

• Websites en apps van commerciële organisaties.
• Webshops en e-commerceplatformen.
• Digitale producten en diensten zoals e-readers, ticketautomaten, bankdiensten, vervoersdiensten en streamingplatformen.
• Online klantenservice en communicatiediensten.

3. Publieke organisaties vs. commerciële bedrijven

Publieke organisaties in Nederland

• Vallen onder het Besluit digitale toegankelijkheid overheid.
• Moeten voldoen aan WCAG 2.1 en een toegankelijkheidsverklaring publiceren.
• Hebben een verplicht groeipad van status D naar status A.

Commerciële bedrijven en de EAA

• Vanaf 28 juni 2025 moeten ook commerciële bedrijven hun digitale producten en diensten toegankelijk maken.
• Richtlijn geldt in eerste instantie voor bedrijven die actief zijn in sectoren die veel gebruikt worden door consumenten (zoals e-commerce, transport, financiële dienstverlening).
• Niet voldoen kan leiden tot sancties en beperkingen op het aanbieden van diensten.
• Los van verplichting: commerciële bedrijven profiteren van betere vindbaarheid, groter bereik en een sterkere merkbeleving.

⠀
Kortom: waar publieke organisaties in Nederland al langer stappen zetten, komt er nu een grote groep commerciële organisaties bij. Dat maakt digitale toegankelijkheid niet langer een niche onderwerp, maar een breed gedragen norm.
 

Hoe maak je je website inhoudelijk digitaal toegankelijk?

Digitale toegankelijkheid gaat verder dan voldoen aan wetgeving. Het betekent dat je website bruikbaar en inclusief is voor álle bezoekers. Dat vraagt aandacht voor design, techniek en content.

Design

Tijdens de designfase van je website is het belangrijk om rekening te houden met een goed contrast tussen tekst en achtergrond. Dit zorgt er voor dat de teksten goed leesbaar zijn, ook voor bezoekers met een visuele beperking. Leesbaarheid van de teksten houdt meer in dan alleen contrast, let ook op:

1. Lengte van zinnen:
   - De ideale regellengte is 60 à 70 lettertekens op één regel.
2. Lettergrootte:
   - Minimaal 10 punts
3. Lettertype:
   - Gebruikt uitsluitend aangesloten letters
   - Schreefloze letters zijn beter leesbaar
4. Regelafstanden:
   - Regelhoogte (regelafstand) tot minimaal 1,5 keer de lettergrootte
   - Afstand tussen volgende alinea tot minimaal 2 keer de lettergrootte
   - Letterafstand tot minimaal 0,12 keer de lettergrootte
   - Woordafstand tot minimaal 0,16 keer de lettergrootte

HTML structuur

Een goede HTML structuur maakt het voor bezoekers die voorlees software gebruiken (zoals slechtziende) makkelijker om de website te gebruiken. Denk hierbij aan het plaatsten van het menu in de <header> tag, het gebruik van <h1>, <h2>, etc tags voor titels en teksten in <p> tags. Het gebruik van tabel headers in een tabel en <label> tags met een goede beschrijving bij invoervelden.

Teksten

Wanneer je de content hebt geschreven en dit op je website gaat plaatsen, zijn er ook een aantal belangrijke punten op het gebied van online toegankelijkheid:

Maak gebruik van titels en koppen. Een gebruiker scant de koppen om overzicht te krijgen om zo te bepalen op welk punt je een tekst begint te lezen. Screenreaders werken zo, maar uit recent eigen gebruikersonderzoek blijkt dat bijna alle gebruikers van een website scannen en daarna pas echt lezen.

Wat betreft content zijn er een aantal aandachtspunten waar je rekening mee kunt houden:

• Gebruik simpele zinnen en bullets
• Gebruik ondersteunend beeldmateriaal
• Vermijd figuurlijk taalgebruik
• Vermijd onnodige onderlijning, kapitalen of cursieve teksten

Duidelijke verwijzingen waarin wordt beschreven waar de link bij hoort kunnen hierbij ondersteunen. "Klik hier" is niets zeggend, "Lees meer over toegankelijkheid" daarentegen wel. Daarnaast is het ook nuttig voor de indexatie binnen Google.

Formulieren

Formulieren bieden een vorm van interactie met jouw bezoeker en in sommige gevallen de beoogde conversie. In het kader van toegankelijkheid zijn labels van groot belang, zo kan de screenreader voorlezen wat er gevraagd wordt. Ook is het van belang dat de validatie en feedback in een tekst genoemd worden, zo wordt bijvoorbeeld duidelijk welke vraag de gebruiker niet juist heeft ingevuld.

Een formulier moet ook te besturen zijn zonder het gebruik van een muis. Denk hierbij aan het gebruik van een focus state die visueel aangeeft welk invoer veld geslecteerd is.

Afbeeldingen, geluid en video's

Voor afbeeldingen, geluid en video geldt dat er een tekstalternatief kan worden toegevoegd, waarin wordt beschreven wat er te zien of te horen is. Werkt ook nog eens goed voor je SEO! Voor slechthorende kan er bij een video ondertiteling worden toegevoegd. Ook is het goed om je er bewust van te zijn dat sliders of animaties niet door alle bezoekers als prettig worden ervaren. De optie om te pauzeren maakt jouw website toegankelijker.

Handige tools digitalel toegelijkheid 

Een handige tool om te controleren hoe jouw website ervoor staat, is de WAVE Web Accessibility Evaluation Tool . Let wel: zo’n automatische check is niet voldoende. Tools zoals WAVE kunnen bijvoorbeeld de logische tabvolgorde niet beoordelen en controleren ook geen PDF’s.

Waarom investeren in digitale toegankelijkheid?

• Wettelijk vereist voor publieke organisaties.
• Vanaf 2025 verplicht voor veel commerciële bedrijven via de European Accessibility Act.
• Betere vindbaarheid in Google (SEO-voordeel).
• Groter bereik en inclusieve gebruikerservaring.
• Sterker merk en maatschappelijke meerwaarde.

Veelgestelde vragen over digitale toegankelijkheid

1. Ik ben een school of zorginstelling, val ik onder de regels?

Ja. In Nederland geldt: organisaties die (grotendeels) met publiek geld gefinancierd worden, worden gezien als **publieke organisaties**. Dat betekent dat ook scholen, zorginstellingen en bibliotheken moeten voldoen aan het **Besluit digitale toegankelijkheid** en dus toegankelijkheidsmaatregelen moeten nemen.

2. Kan ik mijn website toegankelijk maken met alleen contrast-tools of voorleesfuncties?

Nee. Hulpmiddelen zoals contrastknoppen of voorleesfuncties zijn nuttig, maar lossen niet de kern van digitale toegankelijkheid op. Als de onderliggende code niet correct is, kan een screenreader alsnog geen goede informatie voorlezen. En contrast moet standaard goed zijn, niet pas na het indrukken van een knop. Toegankelijkheid zit in het **fundament van design, content en techniek**.

3. Is digitale toegankelijkheid duur en ingewikkeld?

Niet per se. De eerste stappen, zoals het opstellen van een toegankelijkheidsverklaring en een WCAG 2.1-onderzoek, zijn overzichtelijk en vaak goed in te plannen binnen bestaande projecten. Verbeteringen aan design, content en techniek kunnen stapsgewijs worden doorgevoerd. Daarmee spreid je de investering en werk je gestructureerd naar een hoger niveau van toegankelijkheid.

4. Voldoet mijn website al als ik WCAG-checklists doorloop?

Een checklist of online tool (zoals WAVE) kan helpen, maar is niet voldoende. Toegankelijkheid vereist ook **handmatig onderzoek door specialisten** en testen met echte gebruikers. Alleen zo ontdek je of je website écht werkt voor iedereen.

5. Moeten alle PDF’s en documenten ook toegankelijk zijn?

Ja. Documenten die je aanbiedt op je website (zoals beleidsstukken, jaarverslagen of formulieren) vallen óók onder de regels voor digitale toegankelijkheid. Dat betekent dat ze correct moeten zijn opgebouwd met koppen, alt-teksten en leesbare volgorde. Dit is vaak een van de grotere uitdagingen binnen organisaties.
 

Wil je ook de digitale toegankelijkheid verbeteren in jouw product?

Staat digitale toegankelijkheid binnen jouw organisatie op de agenda? Wij hebben ervaring met en helpen je graag bij het verbeteren van je website. Een mooi voorbeeld is onze Senior Service case, waarbij wij rekening hielden met de leesbaarheid en consistentie in het ontwerp om de bezoekers van de website zo een warm onthaal te bieden. Maar bekijk ook zeker onze CIZ case, waarin een A status behaald

Benieuwd hoe wij je kunnen helpen? Laten we dan snel afspreken. Samen met jou zorgen we voor een inclusief digitaal product.